Sosyal Fobi

Sosyal fobi toplumsal ortamlarda, rezil ve mahcup olmaktan korkan bir tür kaygı bozukluğu denilebilir. Çekingen-utangaç olma halinden öte bir durumdur. Kişi kaygı nedenli, sürekli olarak başkalarının kendini eleştirmesinden, onu aptal ya da kaçık sanmasından korkabilir. Benzeri yargılanma halinden ürkebilirler. Ayrıca ellerinin titreme halinin ve seslerinin titremesinin fark edilmesini de istemedikleri için kaygı duyabilirler. Bu nedenle başkalarının yanında yazmaktan ve yemekten, içmek gibi durumlarından kaçınabilirler. Ayrıca kalabalık karşısında da konuşmaktan kaçınırlar. Sosyal fobinin iki farklı türü bulunur, kişide görülen korkular toplumsal durumları kapsıyorsa, bu türüne yaygın tip denir. Sadece bazı durumları kapsarsa, örneğin; imza atmak, yemek yemek ve konuşma yapmak gibi durumlarda görülen sosyal fobiye ise, yaygın olmayan tipi olarak adlandırılır. Genellikle ergenlik döneminde başlayan bir durumdur.

Sosyal fobinin daha sık görüldüğü kişiler ise şöyledir:

  • Ekonomik ve sosyal durumu yetersiz kişilerde.
  • Hiç evlenmemiş bireylerde,
  • İşsiz ve eğitim seviyesi daha düşük olan kişilerde.
  • Belirtilerin gözlemlendiği ilk dönemlerde toplum içine, fazla çıkmama durumlarında da görülebilir.
  • Yetiştirme tarzı ve ailenin çevresi ile iletişimi de etkilidir.

Sosyal Fobi Belirtileri ve Nedenleri

Sosyal fobi belirtileri, özellikle korku duyulan durumlarla karşılaşıldığında fiziki şekilde ortaya çıkabilir. Yüz kızarması, terleme, ağız kuruluğu ve çarpıntı, nefesin kesilmesi, nefes darlığı, bağırsak sisteminde yaşanan sorunlar, titreme ve kas gerginliği şeklinde gelişebilir. İlgili durumlar kişide ortaya çıkma halinde, kişinin içinden geçirdiği olumsuz düşüncelerde bu belirtileri tetikleyebilir. Bu esnada kişi aynı zamanda göz temasından da kaçınabilir.

Sosyal fobi nedenleri arasında görülen bazı durumlar şöyledir:

  • Bireyin beyninde; kimyasal ve elektriksel bozukluklar neticesinde gerçekleşebilir. Özellikle, Serotonin adındaki kimyasal maddenin, bu tarz kişilerin beynindeki oranının, normalinden daha az veya iletişim sorunu olduğu tespit edilmiştir.
  • Çocukluk döneminde yaşanan bir durumdan dolayı da ortaya çıkabilir. Örneğin; çocuğun diğer arkadaşlarının gözü önünde, sınıfta rezil olması, ona gülünmesi vb.
  • Anne ve baba, yani çocuk yetiştirme tarzı da bu tarz durumlara yol açabilir. Yoğun şekilde koruyucu ailelerde, çocuklara yüklenen yüksek beklentiler sonucunda gelişen başarısızlık, duygusal sıcaklığın olmadığı bir ortamda büyüme vb.

Sosyal Fobi Tedavisi Yöntemleri

Sosyal fobi tedavisi olan bir psikolojik rahatsızlık olduğu için, önemli olan kişinin tedaviyi olmayı istemesidir. Öncelikle kişi uzman yardımı almalı ve içinde bulunduğu durum neticesine göre, doktor tavsiyesine göre; psikoterapi ve aynı zamanda ilaç tedavisine gidebilir. Terapinin yanı sıra, ilaç tedavisinin yapılması kişinin salgılanması gereken kimyasal salgılarını dengelemesi içinde önemlidir. Böylece beyindeki, serotonin maddesinin düzeyi normale dönebilir. İlacın yan etkileri olabilir fakat bunlar geçici durumlar olduğu için, önemli görülmez. İlaçların etkisi ise genellikle, üç hafta içinde kendini gösterdiği belirtilir. İlaç tedavisinin yaklaşık süresi ise, 9 ile 12 arasında yapılmasının gerektiği ifade edilir. İlgili konuda uzman bir doktordan yardım almanızı öneriyoruz.