Şizofreni Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Şizofreni hastalığının belirtileri arasında şiddetli veya hafif olabilen pozitif semptomlar arasında sanrılar, halüsinasyonlar ve düşünce bozuklukları bulunur. Bazı psikiyatristler, bu kategorideki hareketi etkileyen psikomotor problemleri de içerir. Sanrılar, halüsinasyonlar ve iç seslere toplu olarak psikoz denir. Bipolar bozukluk gibi diğer ciddi akıl hastalıklarının da ayırt edici özelliği olabilir. Sanrılar insanları başkalarının onları izlediğine veya tehdit ettiğine ya da düşüncelerini okuduğuna inandırır. Halüsinasyonlar hastanın orada olmayan bir şeyi duymasına, görmesine, hissetmesine veya koklamasına neden olur. Düşünce bozuklukları, uyumlu düşünceleri bir araya getirmede veya konuşma anlamında zorluk çekebilir. Psikomotor problemler sakarlık, olağandışı tavırlar veya tekrarlayan eylemler ve aşırı durumlarda uzun süre hareketsiz olarak görünebilir.

Olumsuz belirtiler duygu veya motivasyon gibi alanlarda işleyiş kaybını yansıtır. Olumsuz belirtiler arasında planları başlatma, konuşma, duyguları ifade etme veya yaşamdan zevk bulma yeteneğinde kayıp veya azalma sayılabilir. Duygusal düzlük veya ifade eksikliği, planlı bir faaliyete başlama ve sürdürme yeteneğinde azalma, sosyal geri çekilme ve ilgisizlik içerir. Bu belirtiler tembellik veya depresyon ile karıştırılabilir.

Her ne kadar erkekler daha erken yakalanıyor olsa da kadınlar için de sık görülen hastalıklarından biri olan şizofrenin kesinlikle tedavi edilmesi gerekir. Tedavi edilmeyen şizofren hastaları, kendilerine veya çevresindekilere ciddi derece rahatsızlıklar verebilir. Gündelik hayatımızı ciddi yönde etkileyebilecek ciddi bir ruhsal rahatsızlık olan şizofreni hastalığının belirtileri nelerdir?

  • Hayaller Görme: Şizofreni hastalarının gerçeklik algıları yok olur. Sağlıklı düşünme özelliklerini kaybeden bireyler, gerçek olduğuna inandığı şeyler görmeye başlar. Bu gördüğü hayaller kimi zaman onlarla konuşabilir kimi zaman da korkutabilir. Hayal görme neredeyse her şizofreni hastası için görülen yaygın bir durumdur. Sanrılar ne kadar mantıksız ve gerçek üstü olursa olsun, hastalar buna inanırlar ve bu konuda insanlarla sert olabilirler.
  • Halüsinasyonlar: Hayallerden farklı olarak zihinlerinde yer alan imgeler ve seslerdir. Şizofreni hastaları zihinlerinde sürekli kendileriyle konuşan biri veya biri olduklarını düşünür ve bazen bu seslerin söylediği şeyleri yapma eğiliminde olabilirler. Genelde duyu üzerine olan halüsinasyonlar, şizofreni hastalarını tehlikeli yapabilir.
  • Karmaşık Konuşma: Beyinlerini belli bir konu veya söylemek istediği şeylere odaklayamayan hastalar, karmaşık ve anlamsız cümleler kurabilir. Konuya başladığı cümle ile bitirdiği cümle tamamen birbirinden farklı ve anlam bütünlüğü olmayan cümle sıralamaları şeklinde olabilir. Genelde konudan konuya atlayabilir, olmayan kelimeler veya deyimler uydurabilir, kelimeleri tekrarlama, kelimeleri anlamları dışında kullanmaları gibi durumlar ortaya çıkabilir.
  • Anlamsız Hareketler: Herhangi bir amacı olmayan amaçsız davranışlar, farklı ortamlarda uygunsuz hareketler sergileyebilir.
  • Günlük Hayatı İdam Ettiremem: Beyin fonksiyonlarının normal çalışmasının durmasıyla birlikte kişisel bakımlarını ihmal edebilir, çöpten beslenebilir veya yaşadığı ortamı pis tutabilir.
  • Olumsuz Hareketler: Şizofreni hastalarının en sık gösterdiği davranışlardan birisi de duygu eksikliği, garip konuşma, göz temasına girmeme, sallanarak konuşma, tırnaklarını yeme ve duygusuz hareketler sergileyebilir.
  • Korku Sanrıları: Olmayan şeylerin peşinde olduğunu düşünebilir ve sürekli ölüm korkusuyla yaşayabilirler. Şizofreni hastalarının intihar etmelerindeki en büyük sebeplerinden biri bu ölüm korkusudur. Bazen çevresinde gördüğü şeyler için kendisine bir mesaj verildiğini, kendilerini bilinçaltında yaşattıkları ünlü karakterlerden biri olduklarını sanabilirler.

Ergenlerde Şizofren Hastalığının Belirtileri

Erken yaşta bu hastalığına yakalanan ergenlerde şizofreni hastalığının belirtileri daha farklı olabilir. Ergenler tek tip davranışlar sergileyebilir. Bunlara örnek olarak:

  • Arkadaş ortamlarından uzak durma ve aile bireyleriyle konuşmama
  • Okulda dikkat eksikliği ve derslere olan ilgisini yitirme
  • Hiç uyumama veya çok uyuma
  • Arkadaşlarına şiddet gösterme veya sinirli davranışlar sergileme
  • İleri geri hareketler yapma ve donuk bakma
  • Uyuşturucu ve alkol kullanma
  • Garip davranışlar sergileme