Manik Dönem Nedir?

Manik dönem nedir? Duygusal yönden yükselmek veya düşmektir. Örneğin ağırı sinirli, aşırı yorgun, durdurulamayan enerji hali, manasız ve abartılı davranışlar şeklinde gözlemlenir. Manik dönemdeki insanlar aynı zamanda gerçek olduğuna inandığı yanılgılar, halüsinasyon ve gerçeklikten uzaklaşma gibi anlarda gözlemlenen duygusal değişikliklere manik dönem denir.

Manik dönem bir hafta veya daha fazla zaman zarfında devam edebilir ve manik ataklar depresyon dönemlerinde devam edebilir. Bu sırada kişide yorgunluk, duygusal hassaslık, melankolik davranışlar, yaşamdan bıkma, umutsuz düşünceler gözlemlenebilir. Manik ataklar genelde bipolar bozukluğu olan kişilerde görülebilir ancak buna ek olarak çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkabilmesi de mümkündür.

Manik Dönem Belirtileri

Manik belirtiler, tıpkı gözle görülebilen ve tıbbi müdahale gerektiren durumlar gibi acil bir durum sayılmalıdır. Olası bir manik dönemi tanımlamaya çalışırken, bahsi geçen kişinin manik bir dönem yaşadığını davranışlarından yola çıkarak gözlemleyebilirsiniz.

Örneğin, manik dönem yaşadığını düşündüğünüz yakınınız olmayan bir şeyleri gördüğüne kendini inandırmış ve sizi de inandırmaya çalışıyorsa, olmayan sesleri duyuyor veya paranoyak haller içeren sanımlar yaşıyorsa, derhal bir psikiyatriste başvurmakta fayda var. Bunlar ciddi manik belirtileri olabilir.

Ana başlıklar halinde manik dönem belirtileri:

Azalan Uyku İhtiyacı: Manik semptomların ortaya çıkışında uygu ihtiyacında azalma gözlemlenme oldukça yaygındır. Örneğin sabahın 4’üne kadar uyumuyor ve sabah erkenden ayakta oluyorsa ve bu davranışlar sürekli tekrarlanmaya başlarsa bu bir alarm niteliği taşıyabilir. Aynı zamanda bunun tam tersi davranışların gözlemlenmesi de mümkündür. Eğer kişi çok fazla uyuyorsa, başka bir manik belirtileri sergiliyor olabilir.

Aynı Anda Birçok Etkinliğe Katılmak: Manik dönemdeki bir kişi, huzursuz bir şekilde sahip olduğu yüksek enerjiyi boşaltmanın yollarını aramaya başlayabilir. Çoklu görev olarak tanımlanan bu hareketlerde manik dönem yaşayan kişiler, birçok etkinlikte yer alabilir veya belirli bir süre boyunca yapılacak bir işi kısa sürede yapabilir.

Yüksek Sesle ve Durmaksızın Konuşma: Manik dönem semptomlarından en yaygın olanlarından birisi de hiç durmadan, hızlı ve yüksek sesle konuşma. Bazı insanlar yapıları gereği hızlı konuşur ancak tane tane konuşan birisi biranda bu şekilde konuşmaya başlıyor, hiç durmadan anlatacak bir şeyler bulabiliyor ve ses seviyesini kontrol edemiyorsa bir işaret veriyor olabilir.

Odaklanmada Zorluk veya Kolay Dağılan Dikkat: Manik dönem yaşayan kişiler hemen hiçbir işe odaklanmaz. Aynı zamanda dikkatleri çok kolay dağılabilir ve basit bir yazı yazma eyleminde bile kaybolan dikkatleri yüzünden zorlanmaya başlayabilir.

Cinsel Arzuda Artış: Tıp dilinde hiperseksüellik olarak adlandırılan bu durum, yaygın olarak gözlemlenen bir manik veya hipmanik bir sendromdur. Bu dönemde kişiler hayat kadınları ile ilişkiye girmek, pornografik sitelerde uzun vakit geçirmek gibi veya riskli cinsel davranışlar sergileyebilir.

Riskli Davranışlarda Artış: Manik dönem yaşayan birisi, fazladan para harcama, kumar oynama veya trafikte agresif hareketler sergilemek gibi davranışlar içerisinde bulunabilir. Uzmanlar bu tip davranışların umutsuzluk anında kaybedecek bir şeyleri olmadığını yaptıklarını düşünüyor.

Kendini Çok Önemli Sanma: Manik dönemler yaşayan kişilerde en sık görülen ve belli bir problem olduğuna dair kesin bir kanıya varmanızda önemli bir rol oynar. Karşınızdaki kişi başbakandan telefon aldığını, MİT’in kendisini aradığını, ünlü birinin kendisine âşık olduğunu ve buna benzer anlamsız şeylerle kendini olduğundan çok önemli sanıyorsa, ciddi bir durum söz konusudur. Bu tip davranışlara kendini din alimi veya Mesih sanma gibi yanılgılar, en sık görünen durumdur.

Düşünce Karmaşası: Bipolar bozukluğun manik evresine giren biri, takip edilmesi zor bir düşünce karmaşasına girebilir. Konuşmakta olduğunuz bir konuda aniden başka bir konu hakkında konuşmaya geçiyorsa ve bu devamlı bir hal aldıysa, ciddi bir manik dönem belirtisi olabilir. Örneğin havanın güzel olduğunu söylemesinin hemen ardından ocakta yemek unutmuş olabileceğine, evde beslediği bir evcil hayvana gibi sürekli devam eden bir konuşma döngüsünde keskin konu değişimleri şeklinde görülebilir.

Düşmanlık ve Öfke: Mantıksız öfke patlamaları ve düşmanlıklara dikkat edin. Manik dönem yaşayan kişinin bu tip davranışlar sergilemeye başladığını fark ederseniz, durumu kendi başınıza çözmeye çalışmayın.

İntihar Düşüncesi: Manik kişiler çoğu durumlarda ölmek ve intihar etmek, kendini değersiz hissetmek gibi melankolik haller içerisinde olabilir.

Neden ve Teşhis

Bipolar bozukluğun manik döneminin kesin olarak teşhis edilebilmesi için, kişinin kolayca dağılan dikkati, aşırı hareketlilik, aşırı kumar ve seks gibi riskli davranışlar, yüksek sesle ve hızlı konuşmak, nedensiz sinir, öfke nöbetleri, radikal uyku değişiklikleri, kendini olduğundan daha önemli sanma ve depresif yaşantı gibi durumlar en az bir hafta boyunca devam ediyorsa, profesyonel yardım gerekli olabilir.

Manik ataklar, bipolar bozukluğu olan kişilerde yaygın olarak görülebilir ancak aşağıdaki durumlarda manik dönemlere sebep olabilir.

1-Doğum sonrası psikoz

2-Beyin sarsıntısı

3-Beyin tümörü

4-Bunama

5-Beyin iltihabı

6-Uzun süreli yüksek stres

Manik Dönem Tedavisi

Manik ataklar için kesin bir tedavi yöntemi mevcut değil ancak yaşam tarzında radikal değişiklikler kombinasyonu, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Uzmanlar genellikle uzun süreli ilaç tedavisi ve terapiler önerebilir. Bunun dışında uyku saatlerini düzene sokma, egzersiz yapma, hobi veya sakinleştirici uğraşlarda bulunma (resim yapma, gitar çalma, bahçe işleri gibi) sağlıklı beslenme ve destek gruplarında yer alma gibi aktiviteler, yararlılığı kanıtlanmış tedavi yöntemlerindendir.