Obsesif – Kompulsif Bozukluk

Obsesif-Kompulsif bozukluk; günlük yaşantıyı olumsuz etkileyecek derecede etkileyen, takıntılı düşüncelerin oluşmasına sebep olan ruhsal hastalığa denir. Günlük yaşamın içinde, birden faklı takıntı halleri ortaya çıkabilir. Tabii herkesin takıntıları olabilir, fakat ileri düzeyde olduğunda yani hayatı olumsuz etkileme halinde bir rahatsızlık olarak değerlendirilebilir. OKB adı ile anılan, takıntılı düşünce; dürtüler ve fikirlerle aynı zamanda kompulsiyon yani tekrarlayan davranışların birleşiminden oluşur. Obsesyon; herhangi birinin, düşünmek istemediği ama zihninden uzaklaştıramadığı fikir ve dürtülere denir. Bireyin isteği dışında geliştiği için, yoğun sıkıntı ve huzursuzluk haline dönüşebilir. İlgili takıntılı düşünce ve davranış bozukluk durumu, kişilerin içinde bulunduğu toplumlara ve kültürlere göre değişkenlik gösterir. Birden farklı türe sahip Obsesif durumu, bu yönde ilgili tanıya göre tedavi yöntemine başvurulabilir.

Obsesif – Kompulsif Bozukluk Türleri

 

Obsesif-Kompulsif bozukluktürleri, birden farklı kategoride değerlendirilir. Belirtileri, nedenleri ve tedavileri de ilgili tanıya göre ilerler.

Genel olarak obsesif türleri şöyledir:

  • Bulaşma Obsesyonu, Temizlik Kompulsiyon bozukluğu
  • Kuşku takıntısı ve kontrol kompulsiyonu.
  • Cinsel içerikli obsesyon türleri.
  • Dini içerikli gelişen takıntılı durumlar.
  • Simetri, düzen takıntı hali ve kompulsiyonları.
  • Dokunma kompulsiyon türü.
  • Sayma kompulsiyonu
  • Saklama, biriktirme takıntılı hali.
  • Batıl inançlar, uğurlu ya da uğursuz sayılar vb.

Obsesif – Kompulsif BozuklukNedenleri ve Tedavisi

 

Genel anlamda araştırmalara göre net bir neden öne sürülmese de, bazı tespitler üzerinde durulmaktadır. Genetik etkenler, beyin işlevinde görülen bozulmalar-serotonin, çocukluk travmaları ve kişilik özellikleri gibi birkaç alt neden sayılabilir. Özellikle titiz ve ayrıntılara önem veren mükemmeliyetçi kişilerde görülebilir.

Obsesif-Kompulsif bozukluk tedavisi; ilaç tedavisi ve bilişsel-davranışsal tedavi uygulamaları dahilinde kişilere tedavi uygulanabilir. Her iki tedavinin de aynı anda uygulanması ile kişi daha kısa süre içinde, ilgili takıntılı ruh halinden daha çabuk şekilde uzaklaşabilir.

 

  • İlaç tedavisi: Beyinde salgılanan, serotonin maddesinin normal düzeyde olması ya da iletim sağlaması amaçlanır
  • Etkilerinin görülmesi içinde en az iki hafta geçmelidir. Tedavi süresi içinde genel olarak, 10 hafta ile iki yıl sürdürülebilir.
  • Bilişsel-davranışsal tedavi: Bu tarz kişiler, yoğun şekilde kaygılı ve endişeli düşüncelere açık oldukları için, terapi ile ilgili düşüncelerden kişinin uzaklaştırılması sağlanır. Amaç kişiye kaygı veren düşüncelere kişinin alışması sağlanarak, buna yönelik endişelerin söndürülmesi sağlanır. Böylece kişi bilişsel ve davranışsal yöntemlerle, takıntı düşüncelerden kendini uzaklaştırmayı ve beyninde yarattığı algıyı değiştirmeye odaklanır.